Wat is toch dat driehoekige bord met zwanen dat in Friesland op veel boerderijen boven de voorkant van het dak uitsteekt? Dat is een zogeheten uilenbord. Ook wel oelenbord of ulebord geheten. Die komen al eeuwen op de boerderijen voor. In het driehoekige gedeelte zit een rond gat. Tegenwoordig vaak dichtgemaakt, maar bedoeld voor ventilatie van de schuur en voor uilen om binnen te kunnen nestelen en daar ook muizen te kunnen vangen. Een win-winsituatie voor iedereen. Op de muizen na dan.

Met zwanen of paardenhoofden

Op de schuine zijden zie je twee zwanen met gekromde hals. Op de Saksische boerderijen in Twente en de Achterhoek zijn de zwanen vaak vervangen door paardenhoofden, want ook in andere provincies komen uilenborden voor. In Groningen oelbred geheten en in Drenthe oelebret.

Tekenen van hoop, vrede en vruchtbaarheid

Dan is er nog de versierde balk tussen de zwanen in. Die heet makelaar. In Friesland is het in ieder geval zo dat afhankelijk van de streek waar de boerderij staat, ook die een ander motief heeft. Zo zie je in het zuidwesten veel harpen. Een groene als de boer eigenaar van de boerderij was – zoals hier – en een witte als hij de boerderij pachtte. In andere delen vind je tulpen als teken van hoop, palmtakken als teken van vrede of zon en maan die met vruchtbaarheid te maken hebben.

Leuk toch? Benieuwd naar nog meer culturele weetjes? Die vind je onder Dit is ook cultuur.