De laatste jaren zie ik ze steeds vaker. Gele plakkaten. Op takken van struiken en bomen, maar ook op muurtjes. Of op de stoep bij mij in de straat. Alsof iemand met verf aan het kliederen is geweest.

Symbiose van schimmel en alg

Maar het is geen verf. Dit is natuur. Het is een korstmos, waarin een schimmel en een alg samenleven. De schimmel kan niet zonder de alg en omgekeerd. Korstmossen leven van de voedingsstoffen die door de regen op het muurtje of de tak terechtkomen. Ze hebben namelijk geen wortels.

Indicatie van de luchtkwaliteit

Korstmossen geven een indicatie van de luchtkwaliteit. Gele dooiermossen, zoals op de foto,  houden van ammoniak. Andere soorten verdwijnen juist bij teveel ammoniak. Ammoniak komt in de lucht door de intensieve landbouw en mogelijk ook door het verkeer. Maar dooiermossen houden niet van zure regen, veroorzaakt door de uitstoot van zwaveldioxine. Dat was in de vorige eeuw de reden dat je ze niet vaak zag. Zwaveldioxine is afgenomen, ammoniak is toegenomen. Wat viezer is, is lastig te zeggen.

Korstmossen en het klimaat

Dat het veranderende klimaat ook een rol speelt, zie je aan het aantal soorten. Door de toegenomen warmte in Nederland, vooral in de steden, kom je nu ook korstmossen tegen die je vroeger alleen op vakantie in Zuid-Europa zag. Dus voor zeldzame korstmossen hoef je niet meer naar Frankrijk. Je kunt gewoon in Nederland blijven.

Leuk toch? Benieuwd naar nog meer natuurweetjes? Die vind je onder Dit is ook natuur.